Gent, herfst 22
Interview met Juanan Soria (°1985) ism SUPPORT, NUCLEO
EXPO bij HUSK GALLERY, Brussel (Rivoli) tot 17 december 22
Hilde Van Canneyt (HVC) Beste Juanan, de liefde heeft je naar België, en zelfs naar Gent gebracht, de sympathiekste stad van het land! (knipoogt)
Juanan Soria (JS) (lacht) Dat klopt! Ik had toen ik vertrok, net mijn kunstdiploma’s op zak. Ik ben reeds tien jaar hier.
HVC Even rewind: Je komt uit Andalusië, Spanje. Wat deed je daar naar de kunsten grijpen?
JS Ik kom uit een klein stadje, en als je naar die stad kijkt, kan je linken leggen met mijn werk. De stad Ubeda heeft een rijk erfgoed, zelfs beschermd door Unesco.
Mijn vader was amateurschilder, zijn werk hing aan de muren bij mijn oma, die ook creatief was. Zij komt uit de tijd van Franco, geboren tijdens de Spaanse burgeroorlog. Ze heeft nooit de kans gekregen om te studeren. Mijn vader schrijft boeken, dus het zit wel in de familie.
HVC Ben je daar als klein manneke naar de academie getrokken? Is dat hetzelfde DKO systeem als bij ons trouwens?
JS Het is anders georganiseerd. Vanuit de overheid bestaat dat alleen voor muziek, beeldende kunstopleidingen zijn private initiatieven. Ik heb er wel in het kunstsecundair kunststudies kunnen volgen. Nadien trok ik voor mijn hoger onderwijs naar Sevilla. In mijn laatste jaar – bijna vijftien jaar geleden – koos ik voor een uitwisseling in Valencia.
In Sevilla miste ik theorie, het was vooral ‘werken naar oude meesters’, terwijl in Valencia ze in mijn opleiding meer in het ‘nu’ dachten op kunstgebied. Mijn master-na-masteropleiding deed ik ook in Valencia. De opleiding was vooral gericht op hoe je kunstpraktijk structuur te geven; hoe tentoonstellingen op te bouwen, etc. Ook door de kunstfilosofie was ik geprikkeld, het leek wel een ontploffing in mijn hoofd.
HVC Je kon al vaardig en waardig schilderen, maar daar ontdekte je blijkbaar pas wat echt ‘kunst’ is.
JS Hoewel, over mijn thesis deed ik een paar jaar! Ik heb nogal last van uitstelgedrag. (lacht) Op ons appartement zochten wij intussen een appartementgenoot, en daar stapte mijn Belgische toekomstige vrouw binnen! (knipoogt)
HVC Jullie besloten in België jullie toekomst uit te bouwen.
JS Zoals dat gaat, wordt er heen-en-weer gereisd, tot je ervoor kiest om je samen ergens te settelen. Ondertussen was er een grote economische crisis in Spanje, een groot aantal galeries was bijna gesloten, vandaar de keuze.
HVC Moedig!
JS Vanaf dag één wilde ik al de Nederlandse taal leren. En mijn atelier, dat was de gang thuis. (lacht) Ik was ook geselecteerd met een werk bij Ithaka in Leuven, maar dat moest ik in stukken snijden, ik kon het thuis niet zo groot maken zoals ik het voor ogen had, ging op zoek naar een beter atelier en gelukkig kwam ik al snel bij Nucleo terecht.
HVC Een prachtig initiatief waar kunstenaars – na selectie – terecht kunnen in de verschillende leegstaande gebouwen in Gent. Toch wat anders dan thuis spreekwoordelijk afgesloten aan de keukentafel ‘kunst’ zitten maken. Onderwijl leerde je stap voor stap de Gentse kunstscène kennen. Hoe werd je werk hier ontvangen?
JS Mijn werk werd redelijk goed ontvangen maar het moeilijkste was om de ‘juiste’’ mensen en ‘goede’ plaatsen te vinden om mijn werk te introduceren. Als buitenlander zonder de connecties van collega’s, docenten en vrienden van mijn Spaanse studiejaren, was het niet zo evident om in de Belgische kunstwereld te springen. Ik had het gevoel dat ik altijd net iets extra moest tonen, geven en doen om een plaats te verdienen. Één van de grootste barrières was de taal. Mijn dagelijkse taal was in het begin Engels maar de meest significante verandering kwam er toen ik het Nederlands beheerste. Alles werd eenvoudiger!
HVC Je had al snel enkele tentoonstellingen in België. Zo ook bij galerie Cecilia Jaime in Gent. Ze is van Argentinië afkomstig en zelf kunstenares. En spaanstalig, handig voor jou in het begin!
JS (lacht) Inderdaad! Bij Cecilia bestond deze barrière niet. We hadden sinds de eerste dag een grote empathie met elkaar door verschillende factoren zoals onder andere de taal, de buitenlandse oorsprong en een wederzijdse interesse: zij voor mijn werk en ik voor haar galerij. We hebben bijna 10 jaar samengewerkt met zeer interessante projecten.
HVC Voelde je dat de kunstscène hier in België ‘anders’ is dan in Spanje? Ook de ‘schilderstijl’ is ‘different’, vermoed ik.
JS Ik had veel Spaanse bagage, en ik voelde dat het hier vooral om het ‘vormelijke’ ging, terwijl het in Spanje meer om het ‘ironische’, het ‘surrealistische’ ging. Ook politiek-sociaal trouwens, voelde ik het verschil. Één van de grootste verschillen tussen Spanje en België is dat de Spaanse kunstenaars zelden in de spotlight staan. Een Belgische kunstenaar genereert tegenwoordig een grotere impact
HVC Was je hier met dezelfde thema’s bezig als in Spanje?
JS Niet op narratief gebied, maar op zich was ik toen ook al inhoudelijk bezig met politieke en sociale maatschappelijke thema’s. Wat ik creëerde, was oppervlakkiger. Al voelde ik snel dat ik als kunstenaar hier in België, toch al gauw ‘kritiek’ wilde geven op de situatie in Spanje. Ik droeg de bril van Spanje in België. Ik wilde dat perspectief hebben om onderzoek te doen. Terwijl mijn lijf in België was, zat mijn hoofd in Spanje. Ik spiegelde me aan referenties zoals Goya, José Gutiérrez Solana en Picasso ten tijde van Guernica, omdat zij eigenlijk verslaggevers van hun tijd waren. Ik voelde me zelf onmachtig tijdens bijvoorbeeld betogingen in Spanje door de economische crisis in 2011 en 2012, omdat ik hier (in België) was. Ik kon dat alleen maar ‘oplossen’ in mijn atelier. Dat klinkt pretentieus, maar het was mijn manier om die emotie vorm te geven.
HVC Je bent niet het type kunstenaar van ‘de innerlijke beleving’. Je vindt dat een oeuvre beter linken legt naar de sociale situatie van een land, naar conflicten en oorlog. Het moet minstens maatschappelijk-kritisch relevant zijn. Je vindt ook niet dat kunst ‘behaaglijk’ of ‘mooi’ moet zijn om naar te kijken.
JS Vooraleer ik begin te schilderen, maak ik een plan. Ik begin niet zomaar ‘for granted’ te werken. Ik wil eerst een supersterk concept hebben. Daarna heb ik een basis die groeit naar het concept en het beeld. Dat is mijn manier van werken. De theorie, alsook grote structuren, moeten in mijn hoofd zitten vooraleer ik met mijn taak als schilder begin.
HVC Werk je alles in de typische schetsboeken op voorhand uit?
JS Ik heb verschillende schetsboeken, maar het is meer voor het noteren van ideeën. Het typische schetsboek gebruik ik wel tijdens de vakanties, maar alleen voor plezier en ontspanning.
HVC Kunst moet voor jou niet behaaglijk zijn.
JS Ik heb een groot respect voor alle soorten kunst. Ik heb niets tegen behaaglijke kunstwerken. Integendeel, ik gebruik regelmatig esthetische strategieën voor mijn kunstwerken maar achter dit aantrekkelijke eerste contact verberg ik verschillende lagen, sociale kwesties of maatschappelijke vragen die de kunstwerken verrijken. Ik denk dat een kunstenaar zijn tijd, zijn context en zijn omgeving in vraag moet stellen.
HVC Even tussendoor, wat vind je trouwens van de Belgische keuken? Heb je intussen lievelingsgerechten?
JS (lacht) Ik moet zeggen, ik eet veel in het SMAK, omdat ik daar gids ben. Vluchtelingen die Nederlands leren zijn mijn doelgroep. Het zijn vooral kinderen en jongeren. Ik passeer altijd bij De Mosselpot van Marcel Broodthaers, en dan heb ik altijd zin in Belgische friet met mosselen! In Spanje eten wij ook mosselen, maar slechts een paar op een bord, met een glaasje wijn. Maar hier eten jullie massààl mosselen. (lacht) Toen ik de eerste keer mijn ouders op een etentje met mosselen uitnodigde, wisten ze niet wat ze zagen: een berg mosselen met friet en mayonaise én bier! (lacht)
HVC Hoeveel series heb je tot nog toe gemaakt?
JS Ik vertrek altijd van de inhoud; van een idee. De eerste reeks Desencanto is een ongoing project. Dat is de reeks over de Spaanse crisis, de eerste die ik hier in Gent produceerde. Het was een reactie op de actualiteit in Spanje. Ik wilde een actief standpunt innemen via mijn schilderijen, animaties, om te reflecteren over wat er daar vandaag gebeurt. Net als Goya met de reeks Desastres de la Guerra of het schilderij 2 de mayo de rol van een geschiedschrijver speelde. Ik creëerde grote schilderijen, tezamen met een animatiefilm. Ik toonde verschillende composities vertrekkende vanuit de Spaanse cultuur met een ironische en satirische toets. Ik vertrek altijd van de traditionele media, tekenkunst en schilderkunst en ook mijn animatie vervaardig ik met de hand. Het contact met de materie vind ik heel belangrijk. Ik heb die media nodig om deze verhalen te vertellen.
HVC Werd dat eerste werk in België sterk onthaald?
JS Jazeker! Ik mocht mijn werk tonen bij Cecilia Jaime in België. Toch was het sociaal-politiek moeilijk werk, de Belgen verstonden het niet altijd. Kopers willen meestal gewoonweg ‘mooie dingen aan de muur’. Voor mij was de narrativiteit iets belangrijker dan de esthetiek. Ik vind dat essentieel. Maar ik gebruik sowieso de hand van de grote meesters, dit is het gevolg van mijn klassieke opleiding.
HVC Vanwaar de titel Desencanto?
JS Desencanto wil vertaald zeggen: ‘ontgoocheling’. Ik was ontgoocheld in de situatie in Spanje, dat ik daar niet naartoe kon gaan, etc. Het was voor mij één grote ontgoocheling, zo net nadat ik mijn land had verlaten. Deze emotie had ik niet alleen, maar deelde ik met veel andere spanjaarden die moesten toekijken hoe de beste opgeleide generatie van net afgestudeerde jongeren het land moesten verlaten op zoek naar een betere toekomst. Spanje had beloofd welvaart te bieden aan de kinderen, maar uiteindelijk mislukte het doel.
HVC Wat was je volgende stap na je eerste Belgische galeriepassage? Want na een expo waarvan je de eerste verse Belgische feedback had meegebracht, wachtte je alleen maar een blank atelier.
JS Dat was ook het begin van mijn atelier in Nucleo, ideaal!
HVC Gelukkig vond je eens je in Gent kwam, snel een atelier bij Nucleo. Toch anders dan op je keukentafel thuis ‘afgesloten’ werken van andere kunstenaars.
Zo ontstond een tweede reeks: Mirar lo que cuesta mirar.
JS Ik heb een groot archief van foto’s en verzamel visuele referenties. Zo ga ik daar vaak over om terug een nieuwe reeks aan te leggen, dit door linken te leggen tussen de verschillende beelden. Of ik kijk naar films en word terug geïnspireerd. Zo ontstaat er op een organische manier iets nieuws. Dat is mijn kunstproces. Op zich was dat een vervolg op mijn vorige reeksen, de problematieken aan de rand van de maatschappij, maar nu meer met de focus op migratie. Spanje ligt op de grens tussen Afrika en Europa, – de straat van Gibraltar, Ceuta en Melilla – en elke dag zie je mensen de zee oversteken. Problematieken van migratie waar niemand wil naar kijken, probeer ik in mijn kunstwerken om te zetten. Hiervoor ontwierp ik enkele tekeningen. Ik gebruikte vooral metaforen om te reflecteren over migratie. Ze zijn heel figuratief. Ik maakte er een scenografie van die geïnspireerd was op meesterlijke kunstwerken die rampen representeren zoals Het vlot van de medusa van Géricault of De kruisafneming van Rubens. Ik combineerde verschillende foto’s van toen. Ik vervaardigde er ook een digitale collage voor, maar werkte dat uit in directe technieken als potlood op papier of olieverf op doek.
Bij deze reeks blinken twee tekeningen uit: La balsa de los Musti en Refugees Go. Bij beide maak ik me personages van kindertekenfilms eigen, zoals Musti of Pokémon. Ik vertrek van fotobeelden van vluchtelingen die de grenzen wilden oversteken via de Spaanse kust en vervang de hoofden van de mensen met de kop van Pokémon of Musti. Met die kleine verandering krijgt de compositie een totaal andere betekenis. In plaats van een beeld dat niemand wil zien, krijg ik een beeld waar alle kinderen, jonge ouders en grootouders met kleinkinderen naar zullen kijken. Waarschijnlijk kregen de volwassenen de vraag van de kinderen: ‘Waarom is Musti triestig, nat en bijna verdronken?’
In mijn werk zijn er verschillende lagen. Mijn beelden spreken voor zichzelf, maar ik geef verschillende sleutels – zoals de titel en de compositie een vertrekpunt zijn – zodat ik mijn verhaal openzet naar de kijker. Zo geef ik tegelijkertijd referenties naar de kunstgeschiedenis. Want iedereen heeft een andere achtergrond en levenservaring, voor elkeen komt zo’n werk anders over.
HVC Vertel me eens over je reeks Destroy to built. Vernieling als bouwmethode, las ik ergens, is ook een van je drijfveren, uit de titel afleidend…
JS Dat was een reactie op de agressie van IS t.o.v. Palmyra in 2015, een monument in Syrië. Als je naar kunst kijkt, kijk je naar het resultaat van de tijd. Je denkt niet aan de intentie van de kunstenaar. In plaats van dat ik de mens gebruikte als vertrekpunt, vertelde ik de geschiedenis van de kunstwerken, omdat dit een mooie weerspiegeling van ons is. Door de sporen, de huid, de context, de thema’s, kan je goed nadenken over waar de kunstwerken zijn gemaakt. Maar ook hoe ze tot op vandaag de dag geconcipieerd zijn, hoe ze worden behandeld. Want sommige kunstwerken van tweehonderd jaar geleden die bekend en belangrijk waren, zitten nu soms gewoon in een depot, omdat ze niet meer bij onze ideeën van nu passen, zeker daar waar er strenge regimes zijn. Soms worden foto’s van die kunstwerken zelfs bekrast. Vandaar de titel Destroy to built. Daarom maak ik mijn werk. Hoe kan ik iets wat beschadigd is, toch weer een nieuw leven geven? Want welke fysieke ervaring krijgen we van een digitale foto? Soms is dat zelfs het enige document dat we zien van een bepaald kunstwerk.
Los responsables, is één van de werken van deze reeks en werd gemaakt na een reis naar Cambodja. Daar heb ik verschillende locaties bezocht zoals het hoofdstad Phnom Penh. In die stad zie je nog de sporen van zijn donkere regime van de Rode Khmers zoals in het Tuol Sleng Genocide museum. In dit museum zie je eerder portretten van de slachtoffers. In een verborgen hoek waren er echter verschillende portretten van alle personen die actief werkten voor het regime van Pol Pot. Deze portretten waren de enige van het ganse museum die beschadigd en bekrast waren. Voor mij waren de vormen van de bekrassing meer dan schade of littekens, ze waren de stem van het volk tegen die donkere periode. Een oefening van negatie. Ik gebruikte deze bekrassingen om dit werk te maken.
HVC Wat ik hier in je atelier zie hangen, lijken me meer collages dan schilderijen…
JS Het fysieke contact van werken van vroeger die niet meer bestaan – de originelen – is verloren, vandaar dat ik oude schilderijen – die foto’s – licht heb overgetekend. Daarna draaide ik deze door een papierversnipperaar. Zo wil ik visueel mijn verhaal vertellen: hoe kunnen wij bijvoorbeeld de oorspronkelijke werken van bijvoorbeeld Caravaggio interpreteren, zonder dat we er fysiek contact mee hebben? De fluo achterkant van de werken is de weerspiegeling van het verleden, van de agressie. Zo krijgt het werk een soort reflectie, wat een soort aura genereert.
HVC Wat stellen die kleine werkjes voor die hier ook nog in je atelier hangen?
JS Dat zijn onderzoekjes. Die stenen horen ook bij Destroy to build. Stenen waren het eerste wapen tijdens conflicten.
HVC Ik zie hier ook ‘verfrommelde’ werken hangen, als ik ze zo mag noemen…
JS Deze vervaardigde ik in 2017-2018. In plaats van de werken letterlijk kapot te maken, zoals ik dat al deed bij tekeningen, nam ik foto’s van werken die ooit beschadigd waren, zoals sporen van beeldenstormen. Van de reproductie – print – van die afbeeldingen, heb ik opnieuw een foto genomen om een reflectie te maken over de fragiliteit, omdat cultuur heel fragiel is. Denk aan de brand van de Notre Dame. De print is een verwijzing naar het papier dat ik in mijn werk gebruik, maar het is ook een verwijzing naar de fragiliteit van cultuur. Hoe kunnen wij onze cultuur behouden, conserveren en interpreteren? Daar gaat ook dit werk over. Door slechte manipulatie of interpretatie, kan cultuur ook heel anders geïnterpreteerd worden.
HVC Ik zie ook woorden staan als ‘olvido’ en ‘memoria’…
JS Dat zijn twee concepten die altijd samen staan, maar eigenlijk zijn ze elkaars tegengestelden. De vertaling ervan is ‘het vergeten’, alsook het ‘geheugen’. Ik combineer ze graag. Soms zie je in mijn werk alleen nog het overblijfsel – het geheugen – dat overblijft, als paradox.
HVC Zie jij je recente grote schilderijen als je vierde reeks?
JS Deze creëerde ik tijdens corona. De titel is Construcción de una imagen, in het Nederlands betekent dit ‘de opbouw van een beeld’. Het is een interpretatie van hoe wij de archeologie als methode van kennis kunnen gebruiken. Het wil ook zeggen dat je om iets te leren, je iets moet opgraven. Tot nu toe, moest je de ganse context – de aardlagen van de tijd, kennis – kapotmaken om stukken op te graven. Je moet als het ware agressie in de tijd maken.
HVC Als ik die twee werken voor me zie, merk ik bijna fragmenten op die in stukken zijn gehakt en daar heb je een soort collage van gemaakt. We ontwaren bijvoorbeeld een heel realistisch geschilderde steen, alsook abstracte lijnen en vormen.
JS Je moet zoals in archeologie, graven en dingen kapot maken, om een stuk te begrijpen. Je moet alle lagen analyseren. Hoe kunnen we dat nieuwe stuk dat we ontdekken, behandelen? Via de digitale ervaring maken we een nieuw beeld, daarom combineer ik al die concepten in mijn werk. Door het creëren van een visuele beeldtaal en interpretatie die nu ontdekt is.
HVC Deze recente werken zijn plastischer dan je vroeger werk. Het lijkt een apotheose van al je jaren arbeid. Ze zijn echt imposant! Alles wat je reeds hebt gedaan, lijkt in één werk gestopt. Je hebt echt een stijlverandering ondergaan. Proficiat!
JS Tijdens corona moest ik thuis voor mijn heel jonge kinderen zorgen. Toen ik na vier maanden terug in mijn atelier kwam, maakte ik enkele kleine schilderijen en ik voelde mijn vrijheid terugkeren. Ik had in die periode toch wel diep gezeten als kunstenaar, omdat ik alles in vraag stelde. Ik besefte dat de kunst mijn voeding is en alleen dit me kan redden. Ik voelde me weer vrij: ik was gered! (lacht) Ik zie deze laatste schilderijen als lagen van kennis. Als een archeologische opgraving. Ook beelden van Google Maps zitten erin, de restjes van Photoshop als het ware… Het is ook een esthetische reactie ten opzichte van de archeologie.
HVC Hoe een pauze inlassen toch altijd vruchtbaar is … Je laatste reeks is echt een collage van nieuwe ingrediënten.
JS Deze beelden die ik koos, zijn niet toevallig. Het zijn ontdekkingen van de 20ste eeuw. Het is heel mooie paradox, ik werk zoals ik al zei altijd met paradoxen. Wij hebben dat gerecupereerd uit de cultuur voor de Romeinse beschaving, want ze hadden deze stukken eigenlijk vernietigd. Door de negatie, kunnen we ze nu recupereren. De paradox van beelden negeren, zijn in de grond gestoken en door de tijd hebben wij nu de kans om deze beelden te analyseren en te begrijpen. Het is een soort conservatie, maar niet expres gedaan.
HVC Je zegt ergens dat je een overtuigd ‘humanist’ bent. Wat bedoel je daarmee?
JS Ik ben in mijn leven overtuigd van weinig aspecten. Ik stel zoveel mogelijk alles in vraag om mijn omgeving beter te begrijpen. Ik heb wel een grote empathie met het ideaal van humanisme, maar ik ben het ook eens met sommige voorstellen van andere denkstromingen. Als ik een woord moet zoeken om mezelf te beschrijven, zou ik voor evenwicht kiezen. Bij mij zie je weinig zwart of wit, ja of nee, like of don’t like of geen extremisme. De maatschappij neigt naar de simpele vormen maar ik denk dat we ons leven tegenwoordig tussen de grijze zones moeten bouwen. De wereld en onze omgeving is te complex om simpele antwoorden te geven.
HVC Hoe ziet je ideale atelierdag eruit? Lastig? Rustig?
JS Mijn ideale atelierdag begint ‘s morgens met een koffie terwijl ik de digitale krant lees. Ondertussen maak ik de planning van de dag: wat en hoe. Iets zeer belangrijk voor mij is weten wanneer ik start maar nooit weten wanneer ik uit mijn atelier moet vertrekken. Dat betekent voor mij rust, tijd en genoeg ruimte te hebben om de ‘goede of geïnspireerde momenten’ te ontvangen en gebruiken. Deze magische momenten komen wanneer mijn hersenen, hand en materiaal in harmonie zijn. Mijn atelier is mijn fort, mijn bubbel, mijn plaats om alles te observeren, na te denken en te zuiveren.
HVC Hoe probeer je zichtbaar te zijn in de kunstwereld? Hoe probeer je ‘op te vallen’?
JS Om eerlijk te zijn, doe ik dat zeer weinig. Ik denk zeer weinig in strategieën om mijn werk opvallender te maken. Ik denk wel veel na om mijn werk veel sterker te maken, om meer interessante ideeën te verzamelen en om beter bedachte concepten te ontwikkelen. Als je te veel aandacht in het kunstcircuit steekt, bestaat het risico dat je in de mode bent. Ik heb de vorige maanden wel een profiel aangemaakt op Instagram, bijna verplicht door mijn nieuwe galeriste (lacht), om mijn creatieproces en mijn atelier iets meer zichtbaar te maken. Of dat een interessant instrument is, zal ik je vertellen in het volgende interview. (lacht)
HVC Wanneer je gepensioneerd bent! (knipoogt) Hoe belangrijk is context?
JS Context is één van de belangrijke ingrediënten van mijn werken. Ortega y Gasset, een belangrijke spaanse filosoof, beschreef wat we zijn met deze zin: Yo y mis circunstancias, dat betekent ‘Ik en mijn context’. Je kan jezelf of de anderen niet leren kennen als je hun context niet kent. Ik gebruik dit concept zelf om reflecties te tonen over hoe een kunstwerk over ons kan spreken en ons gedrag in de maatschappij kan weerspiegelen.
HVC Wie zijn je voorbeelden? Wie in België hebben je al versteld doen staan?
JS In mijn traject als kunstenaar en als persoon, heb ik verschillende voorbeelden in mijn leven. Drie belangrijke voorbeelden zijn mijn ouders en mijn vriendin. Ik kijk naar hen om oplossingen te vinden als ik een persoonlijk probleem heb. Als kunstenaar heb ik verschillende ‘ouders’ gehad in mijn carrière. Ik heb veel geleerd van vele kunstenaars, maar ik ga trachten een lijst te maken… De klassiekers: Goya – durf om naar de donkere kant van de wereld te kijken – en Velazquez – zijn verstand en zijn techniek – en Jheronimus Bosch – zijn narrativiteit en composities. Hedendaagse kunstenaars: Fernando Sanchez Castillo – interessante en ironische aanpak om over de macht te spreken, Santiago Sierra – scherp en satirisch.
De Belgische kunstwereld is zeer rijk in talent maar als ik iemand moet selecteren, zou ik voor Jan Fabre, Luc Tuymans en Berlinde De Bruyckere kiezen. Alledrie hebben ze een totaal andere manier om hun werken te realiseren, maar ze hebben een zeer poëtische wijze om hun omgeving te analyseren, de kunstgeschiedenis is aanwezig in hun oeuvre, als achtergrond en als instrument en ze reageren op een zeer slimme manier op de vragen van vandaag de dag.
HVC Hoe probeer je eigentijds versus tijdloos werk te maken?
JS In mijn werk probeer ik net zoals in mijn leven, het evenwicht te bewaren zoals een koorddanser op een lange en fijne lijn. Mijn werk draagt het gewicht van de kunstgeschiedenis, maar het wordt gefilterd met de ogen van vandaag de dag. Als je goed kijkt, is mijn fascinatie voor de oude en klassieke kunst gebaseerd op het feit dat ze de universele grote thema’s van de mens vertellen, met het verschil dat ze andere strategieën gebruiken. Ze spreken over liefde, conflicten, fragiliteit, afwezigheid, het geheugen… thema’s die aanwezig zijn in ons leven. De taak van de kunstenaar is de stukken van een oude puzzel te combineren en te hergebruiken voor een nieuwe.
HVC Hoe blijf je de drive aanhouden?
JS Kunst geeft mij energie om te leven. Ik heb nood aan kunst en voornamelijk nood aan zelf kunst maken. Ik voel mij veel beter als ik actief ben en als mijn hoofd blijft draaien. Ik vertelde dat ik tijdens de corona lockdown niet in mijn atelier geweest ben. Als ik bezig ben met projecten voel ik een grote stroom energie die mij gelukkig maakt. Ik zie dat het leven te kort en fragiel is om tijd van ons leven te verspillen met dingen die we niet graag doen. Misschien kunnen mijn kunstwerken mijn leven niet veranderen, maar mijn leven wordt veel beter als ik actief ben als kunstenaar. Kunst redt mij.
HVC Mooi verwoord Juana! Deze herfst krijg je een solo van Husk Gallery, gelegen in de Rivoli in Brussel…
JS Spannend! Ik kijk ernaar uit. Dit is mijn eerste solotentoonstelling in Brussel samen met Ingrid Van Hecke, galeriehoudster van Husk Gallery. Twee jaar geleden ontmoetten we elkaar en sindsdien heeft ze mijn werk gevolgd dankzij diverse atelierbezoeken en dan kwam het voorstel: een solo in het najaar van 2022. Ik zal een uniek en nieuw project tonen waar ik meer dan een jaar aan gewerkt heb. Ik onderzoek in mijn nieuwe reeks werken het gelaagde Nachleben van archeologische vondsten uit de Iberische cultuur. Het concept ‘stratigrafie’ is de rode draad van alle schilderijen, tekeningen en de animatiefilm die de tentoonstelling vorm zullen geven. De titel zal Crear capas zijn, die ‘lagen creëren’ betekent. Meer vertel ik niet, want iedereen is ‘verplicht’ (lacht) om de tentoonstelling te gaan bezoeken.
HVC Succes met de expo! Fijn dat je in België bent aangeland trouwens!
Hilde Van Canneyt